CHỦ ĐỀ 1
PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC TRẺ EM MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
I. Mục đích,yêu cầu
– Trang bị cho các em học sinh (độ tuổi từ 11-14) những hiểu biết cơ bản về xâm hại tình dục trẻ em, nhận diện các hành vi xâm hại tình dục;
– Trang bị kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục, kỹ năng xử lý tình huống khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục.
II. NỘI DUNG TUYÊN TRUYỀN
- Nhận diện xâm hại tình dục trẻ em
Điều 1 Luật trẻ em số 102/2016/QH13, trẻ em là người dưới 16 tuổi.
1.1. Xâm hại tình dục trẻ em là việc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ trẻ em tham gia vào các hành vi liên quan đến tình dục, bao gồm hiếp dâm, cưỡng dâm, giao cấu, dâm ô và sử dụng bạn vào mục đích mại dâm, khiêu dâm dưới mọi hình thức.
Phân biệt các loại tội phạm xâm hại TDTE?
– Hiếp dâm trẻ em: giao cấu với trẻ em dưới 13 tuổi dù trẻ có đồng ý hay không vẫn bị kết tội
– Cưỡng dâm trẻ em: dùng thủ đoạn buộc trẻ từ 13 đến 16 tuổi miễn cưỡng giao cấu.
– Giao cấu với trẻ em: giao cấu với trẻ em từ 13 đến 16 tuổi dù trẻ có đồng ý hay không vẫn bị kết tội.
– Dâm ô với trẻ em: kích thích TD, không có ý định giao cấu (sờ mó, vuốt ve bộ phận SD)
Các hành vi xâm hại tình dục trẻ em
Nhóm 1: Có tiếp xúc cơ thể
– Đụng chạm vào bất kì bộ phận nào của cơ thể của trẻ
– Đụng chạm vào các bộ phận riêng tư của trẻ gồm: ngực, bộ phận sinh dục, mông, đùi;
– Dùng dụng cụ tình dục hoặc bất kì đồ vật nào để động chạm, tiếp xúc với bộ phận riêng tư, hoặc bất kì bộ phận nào trên cơ thể của trẻ;
– Buộc trẻ sờ mó vào các bộ phận trên cơ thể mình nhằm thỏa mãn tình dục;
– Dùng bộ phận sinh dục, bộ phận khác của cơ thể, dụng cụ tình dục hoặc bất kì đồ vật nào xâm nhập vào bộ phận sinh dục, miệng, hậu môn,…
– Quan hệ tình dục với trẻ;
– Lôi kéo trẻ em vào các hành vi được kể trong nhóm này với trẻ em khác hoặc với người lớn khác;
Nhóm 2: Không tiếp xúc cơ thể
– Cho trẻ xem phim, ảnh, nghe âm thanh, câu chuyện khiểu dâm hoặc liên quan đến tình dục;
– Dùng lời nói, chữ viết, ký hiệu, hình ảnh, nhằm kích thức tình dục ở trẻ;
– Thực hiện các động tác mô phỏng hoạt động tình dục với trẻ;
– Trực tiếp trình diễn khiêu dâm trước mặt trẻ hoặc dụ dỗ trẻ trực tiếp trình diễn khiêu dâm;
– Phô bày bộ phận sinh dục, khỏa thân, thoát y trước mặt trẻ;
– Nhìn trộm trẻ hoặc bắt/dụ dỗ trẻ phô bày bộ phận sinh dục, khỏa thân trước người khác;
– Chụp ảnh trẻ khỏa thân vì những mục đích khác nhau;
– Ép trẻ chứng kiến hành vi tình dục;
Nhóm 3: Qua phương tiện công nghệ
– Gửi cho trẻ các hình ảnh, phim, trang web chứa đựng văn hóa phẩm đồi trụy, khiêu dâm qua điện thoại, mạng xã hội;
– Dụ dỗ, lôi kéo, ép buộc trẻ khỏa thân và phát trực tiếp âm thanh, hình ảnh qua môi trường mạng;
– Sử dụng hình ảnh quay cơ thể trẻ phát tán trên mạng xã hội, các diễn đàn, web khiêu dâm,…
– Cho trẻ xem các hoạt động trình diễn khiêu dâm trực tuyến.
Qua đó cho thấy hành vi xâm hại tình dục biểu hiện rất đa dạng, có những hành vi dễ dàng nhận biết, nhưng cũng có những hành vi rất khó nhận biết ngay. Trong thời đại ngày nay, một thế giới nguy hiểm mới đã phát triển và đe dọa trẻ em – mạng Internet. Đối với hầu hết mọi người, mạng Internet là một công cụ tuyệt vời để chúng ta nghiên cứu, thông tin, liên lạc và giải trí…. Nhưng mạng Internet cũng có góc tối, đó là nơi trẻ em dễ bị tấn công và nguy cơ trở thành nạn nhân của những kẻ xâm hại công nghệ cao. Trẻ em đang bị tấn công bằng những vũ khí khiêu dâm như chỉ đơn giản bởi vì các em vào mạng hay bởi vì các em vô tình truy cập vào một địa chỉ web đưa đến một trang khiêu dâm. Các em vào các chat room hay nhắn tin và bị những kẻ xấu tiếp cận; mối nguy hiểm lớn nhất là các em sẽ bị dụ dỗ đi gặp mặt kẻ mà các em chỉ biết thông tin trên mạng.
1.2. Đối tượng xâm hại:
– Người bên ngoài gia đình: có thể là một giáo viên, một huấn luyện viên, một người trông trẻ, một bác sĩ, một trưởng nhóm, người hàng xóm…xâm hại tình dục trẻ em.
– Người bên trong gia đình: có thể là bố, mẹ, anh chị em ruột- họ, cô dì chú bác… xâm hại tình dục trẻ em (đây là trường hợp mang tính chất loạn luân)
– Người thuộc vào nhóm trung gian: chẳng hạn là người xâm hại không phải người trong gia đình nhưng lại sống trong cùng một ngôi nhà với nạn nhân.Ví dụ: người bạn thân của anh trai nạn nhân ở nhờ trong căn nhà… 1.3.Nguyên nhân:
– Nguyên nhân từ gia đình: GĐ quá nghèo, đông con, cha mẹ lo kiếm sống không có thời gian chăm sóc, giáo dục con cái,người xấu dễ tiếp cận và làm hại trẻ. GĐ quá nghèo, phải ở nhà thuê, sống chung với nhiều người, cuộc sống xô bồ, trẻ dễ bị người ở chung nhà xâm hại tình dục.Gia đình tan vỡ (cha mẹ ly hôn, ly thân) con cái không thể ở với cha hoặc mẹ…trẻ chán nản và dễ bị bạn xấu lôi kéo.Gia đình khá giả nhưng cha mẹ ít có thời gian chăm sóc, gần gũi con cái, thường cho trẻ nhiều tiền, sắm nhiều phương tiện giải trí trong phòng cho con như ti vi, internet… các em xem phim xấu, tò mò, bắt chước….hoặc cha mẹ thiếu kín đáo trong sinh hoạt vợ chồng, trẻ em chưa hiểu biết và tò mò làm thử.
– Nguyên nhân xã hội: Văn hóa phẩm xấu (phim, internet…) và các chất kích thích đầu độc, kích dục gây nên nhiều vụ hiếp dâm trẻ em sau khi xem phim.Nhiều người chạy theo nếp sống hưởng thụ, chạy theo thú vui vật chất, coi thường đạo đức làm người, thiếu lòng tự trọng, thiếu tự tin, uống rượu, nhậu nhẹt dẫn đến phạm tội.Nhiều cơ quan ban ngành chưa tích cực tham gia hoạt động ngăn ngừa tình trạng trẻ em bị xâm hại tình dục.
– Nguyên nhân do bản thân trẻ em: Trẻ chưa đủ sức để tự bảo vệ mình dễ để bị xâm hại tình dục. Trẻ chưa phân biệt được đúng, sai, dễ tin ở người lớn nên dễ bị dụ dỗ, lừa gạt. Một bộ phận trẻ em học vấn thấp, không được chăm sóc, quản lý chu đáo, uốn nắn kịp thời nên dễ bị tiêm nhiễm lối sống buông thả, tạo cơ hội cho những kẻ bất lương dụ dỗ, mua chuộc, lợi dụng. Một số trẻ mặc trang phục hở hang, gây kích thích cho người khác phái.
– Nguyên nhân từ phía kẻ phạm tội: Một số người làm ăn bất chính chủ động săn lùng, tìm kiếm, lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin của các em. Một bộ phận người thân của các em do nhận thức kém, vô đạo đức, mất nhân tính dẫn đến hành vi xâm hại tình dục trẻ em như loạn luân, đẩy các em vào con đường mại dâm hoặc bị buôn bán vì mục đích mại dâm.
1.4. Hậu quả:
– Trẻ luôn sợ hãi và lo lắng trước người khác hoặc trước những vấn đề liên quan đến tình dục;
– Trẻ em từng là nạn nhân bị xâm hại tình dục có nguy cơ tự tử, uống thuốc quá liều, bị rối loạn lo âu, trầm cảm, mất ngủ, lệ thuộc các thuốc/chất gây nghiện (rượu, thuốc lá, các thuốc kích thích…), tỷ lệ mắc các rối loạn tâm thần cao hơn nhiều so với các trẻ khác.
– Trẻ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong đời sống tình dục sau này, trẻ có thể biểu hiện các hành vi tình dục không đúng mực, thậm chí trở thành thủ phạm xâm hại tình dục trong tương lai…
– Trẻ bị xâm hại tình dục có xâm nhập có thể bị tổn thương cơ quan sinh dục, nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục, mang thai ngoài ý muốn, gặp các biến chứng sản khoa ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục sau này bao gồm cả vô sinh. Thậm chí ấn tượng bi xâm hại tình dục có thể khiến trẻ trở nên vô cảm trong suốt phần đời còn lại.
- Tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em tại tỉnh Thái Bình
9 tháng đầu năm 2024, tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, theo thống kê toàn tỉnh phát hiện, tiếp nhận, xử lý 35 vụ xâm hại tình dục trẻ em, tăng 19 vụ so với cùng kỳ năm 2023.
Qua theo dõi, đánh giá thấy nổi lên một số vấn đề:
-Về địa bàn: các vụ xâm hại tình dục trẻ em xảy ra ở hầu hết các các địa bàn huyện, thành phố (07/08 huyện có vụ việc, trừ địa bàn Vũ Thư), trong đó một số địa bàn xảy ra nhiều như thành phố Thái Bình, Hưng Hà, Thái Thụy.
– Về hành vi: Chủ yếu là hành vi giao cấu với người dưới 16 tuổi (xảy ra 20 vụ, chiếm 57%), còn lại là dâm ô (xảy ra 10 vụ, chiếm 28,5%), hiếp dâm (xảy ra 05 vụ, chiếm 14,2%).
-Về phương thức thủ đoạn: tình trạng làm quen (chủ yếu qua mạng xã hội), nảy sinh tình cảm yêu đương và phát sinh quan hệ tình dục chiếm đa số (xảy ra 22 vụ, chiếm 62,85 %).
–Về địa điểm: Các vụ hiếp dâm, giao cấu chủ yếu diễn ra tại nhà nghỉ, khách sạn, nhà trọ (xảy ra 15 vụ, chiếm 60%); hoặc nhà ở của đối tượng, nạn nhân khi không có người lớn ở nhà (xảy ra 10 vụ, chiếm 40%), các vụ dâm ô chủ yếu diễn ra tại nhà ở nạn nhân hoặc tại nơi công cộng vắng người (trên đường, trên cánh đồng)
– Về đối tượng: phần lớn đối tượng có độ tuổi trẻ, chủ yếu từ 16-25 tuổi (chiếm 71%), phần lớn đối tượng và nạn nhân có quan hệ quen biết (chiếm 85%), đáng chú ý có vụ đối tượng là bố của nạn nhân;
– Về nạn nhân: Đều là các cháu gái, có độ tuổi nhỏ (06 cháu dưới 13 tuổi, 28 cháu từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi, chỉ có 01 cháu trên 16 tuổi), đều đang đi học; – Về tính chất, hậu quả: Hầu hết các vụ xâm hại đều để lại hậu quả trực tiếp về thể chất, tinh thần đối với nạn nhân. Đáng chú ý, có một số vụ thực hiện hành vi xâm hại nhiều lần, diễn ra trong thời gian dài (11 vụ), có vụ đối tượng quay lại video clip đe dọa, tống tiền, tung lên mạng để bôi nhọ danh dự nhân phẩm (02 vụ); có vụ có tính chất tập thể (vụ 03 đối tượng xâm hại 01 nạn nhân, vụ 02 cặp đôi thuê chung 01 phòng thực hiện hành vi quan hệ tình dục), đặc biệt có 06 dẫn đến mang thai, sinh con.
- KỸ NĂNG PHÒNG TRÁNH VÀ THOÁT HIỂM KHI BỊ XÂM HẠI
- Một số quy tắc cần nhớ:
Quy tắc: “Nói Không – Bỏ đi – Kể lại”: Không ai có quyền được đụng chạm, sờ mó, quay phim, chụp ảnh, nói… đến vùng kín của bạn (là những nơi được che bằng đồ lót hoặc đồ bơi) trừ khi để giữ vệ sinh hay chữa bệnh; không ai có quyền được yêu cầu bạn sờ mó, đụng chạm, quay phim, chụp ảnh, nói… về vùng kín của mình (trừ khi để giữ vệ sinh hay chữa bệnh) hoặc vùng kín của họ.
Nếu chuyện đó xảy ra, hãy Nói Không, rồi Bỏ đi (tìm cách để thoát ra khỏi tình huống đó, đứng ngay dậy, lùi ra xa đủ để không cho họ với tay được đến mình), bỏ chạy đến chỗ an toàn và kêu to cầu cứu sự giúp đỡ của mọi người xung quanh, Kể lại cho người mà mình tin tưởng để được giúp đỡ.
Quy tắc PANTS:
P – Privates are private
Cơ thể của mỗi người là “riêng tư”, không một ai có thể được nhìn hay chạm vào vùng kín của bạn, trừ để giữ vệ sinh hay chữa bệnh.
A – Always remember your body belongs to you
Luôn nhớ rằng cơ thể bạn thuộc về bạn, không ai có quyền làm bất cứ điều gì với cơ thể bạn mà khiến bạn khó chịu. Nếu ai cố tình, bạn hãy từ chối.
N – No means no
Bạn có quyền từ chối với những động chạm mà bạn không thích từ bất kỳ ai.
T – Talk about secrets that upset you
Hãy nói ra những bí mật khiến bạn cảm thấy buồn, lo lắng và sợ hãi.
S – Speak up, someone can help
Khi nào bạn cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi, hãy chia sẻ, tâm sự với người mà bạn tin tưởng, có thể là bố mẹ, anh chị hoặc cô giáo, bạn bè…
- 2. Kỹ năng nhận diện tội phạmvà Kỹ năng nhận biết nguy cơ
Một là, nhận biết và tìm cách di chuyển khỏi nơi có không gian vắng vẻ, biệt lập khi chỉ có mình với người khác giới. Những nơi đó có thể hiểu là trong một căn nhà, căn phòng vắng, biệt lập; trong cầu thang máy của chung cư cao tầng; ở nơi cách đồng, nương rẫy vắng, cánh rừng vắng, trên một quả đồi vắng,…mà xét thấy khó có thể kêu gọi sự trợ giúp của người khác.
Hai là, có thái độ cương quyết trước hành vi, lời nói sàm sỡ, tán tỉnh, gạ gẫm, cử chỉ đụng chạm. Có thể nhìn thẳng vào mặt đối tượng và nói to: “Bác/chú/anh…dừng lại. có camera kia kìa”…Tìm cách thoát khỏi hoặc la hét hoặc kêu gọi sự chú ý, giúp đỡ của người khác nếu sau khi có thái độ, lời nói cương quyết mà thấy đối tượng vẫn có thể tấn công tình dục, quấy rối tình dục…Nếu trong thang máy mà bị đối tượng có ý định tấn công cũng hét to “có camera kìa” mặc dù mình không biết có hay không, hoặc nhấn vào nút chuông khẩn cấp để được bên ngoài trợ giúp, “làm nguội” dục vọng và cường độ tấn công của đối tượng.
Ba là, tự mình phòng ngừa, giúp bạn bè cùng phòng ngừa, cảnh giác, cân nhắc trước hiện tượng “lòng tốt” của người khác mà chưa rõ nguyên nhân (tặng quà, rủ đi ăn, đi hát, đi chơi, mời lên xe để chở về nhà, chở đến trường,…)
Bốn là, biết phân biệt cử chỉ thân mật, đúng mực với cử chỉ sàm sỡ, quấy rối hoặc lợi dụng để xâm hại, quấy rối tình dục,…
Nguy cơ (báo động) từ cái nhìn: Đối tượng nhìn chằm chằm vào mình, rồi nhìn dáo dác xung quanh xem có ai để ý không, di chuyển khoảng cách đến gần, nhìn vào vùng nhạy cảm,..v.v…
Nguy cơ (báo động) từ lời nói: Buông lời ngọt nhạt, lả lơi, ỡm ờ kiểu thăm dò, nói về vùng kín, phim ảnh tình dục,…
Nguy cơ (báo động) từ sự đụng chạm: Vuốt tóc, xoa má, xoa và bóp vùng gáy, vùng vai hoặc tỏ ra vô tình đụng chạm vào các phần nhạy cảm (như ngực, bụng, đùi, vùng kín, mông,…)
Nguy cơ (báo động) từ sự bắt cóc, cưỡng ép: Đưa đến nơi hoang vắng như bãi đất trống, nghĩa địa, nhà bỏ hoang,…
Nguy cơ (báo động) từ cái ôm: Ôm lâu, ôm ghì, vừa ôm vừa sờ soạng,…
- Kỹ năng phòng, chống và thoát hiểm khi xâm hại tình dục
3.1. Kỹ năng phòng tránh:
(Ở bài giảng hôm nay xin đề cập đến các kỹ năng dành cho lứa tuổi dậy thì)
– Kỹ năng điều chỉnh rèn luyện cảm xúc tuổi dậy thì: Chấp nhận những cảm xúc vui buồn; Giữ kết nối với gia đình, bạn bè; xây dựng không gian, tâm hồn lành mạnh bằng các hoạt động thể dục, thể thao, nghe nhạc, đọc sách,hoạt động câu lạc bộ, ngoại khóa có ý nghĩa…
– Phân biệt vùng động chạm an toàn và không an toàn của cơ thể;
– Đặc biệt nhấn mạnh một số nội dung: không cho người khác chạm vào vùng nhạy cảm; không chạm vào vùng nhạy cảm của người khác; tránh xa người lạ mặt; không đi một mình ở nơi tối tăm vắng vẻ, không ở trong phòng kín một mình với người lạ, không nhận tiền quà hoặc nhận sự giúp đỡ đặc biệt của người khác mà không rõ lý do, không đi nhờ xe người lạ hoặc sử dụng, ăn uống các món của người lạ đưa, không để người lạ vào nhà, nhất là khi trong nhà chỉ có một mình, không nói chuyện điện thoại với người lạ khi ở nhà một mình, không ăn mặc hở hang, không gần gũi quá mức với người lạ, kể cả những người họ hàng (trừ cha mẹ, anh chị em ruột của mình) cùng một số cách tự vệ bản thân.
3.2. Kỹ năng xử lý an toàn khi bị “nhìn hoặc bắt nhìn”, nói chuyện dâm ô
Đây là hình thức xâm hại khá phổ biến của kẻ xâm hại tình dục bằng cách bắt trẻ nhìn những bộ phận nhạy cảm của mình hoặc nhìn bộ phận sinh dục của trẻ, nói chuyện dâm ô với trẻ để thỏa mãn cảm giác tình dục của bản thân. Hình thức này thường được thực hiện trực tiếp khi trẻ không có người thân bên cạnh bảo vệ hoặc được thực hiện gián tiếp qua các phương tiện liên lạc như smartphone, Ipad, máy vi tính qua một số phần mềm hiển thị hình ảnh khi liên lạc như zalo, wechat, facetime…
Thủ đoạn của kẻ xâm hại thường sử dụng là lợi dụng mối quan hệ quen biết, thân thích gần gũi tác động kích thích sự tò mò của trẻ, dùng vật chất, lợi ích để dụ dỗ trẻ xem hoặc cho xem những bộ phận nhạy cảm, nói chuyện dâm ô với trẻ.
Khi bị kẻ xâm hại trực tiếp yêu cầu “nhìn hoặc bắt nhìn” bộ phận nhạy cảm, nói chuyện dâm ô, nếu kẻ xâm hại là người thân trong gia đình, các em cần cảnh báo hắn không được yêu cầu như vậy và dọa sẽ báo lại với cha mẹ biết, cho dù đó là ai, ông bà hay anh chị, chú bác… các em đều cần phải cảnh báo để kẻ xâm hại e ngại không dám thực hiện hành vi “nhìn hoặc bắt nhìn”, nói chuyện dâm ô.
Ngay sau đó, các em cần lập tức tránh xa kẻ xâm hại, chú ý di chuyển đến nơi có thể kêu cứu hoặc có thể nhờ người giúp đỡ, chờ đến khi cha mẹ về nhà. Sau đó cần phải kín đáo tâm sự với cha hoặc mẹ về hành vi bất thường của kẻ xâm hại, yêu cầu cha mẹ phải can thiệp để ngăn chặn hành vi của kẻ xâm hại.
Nếu kẻ xâm hại là người quen trong xóm, khu phố hoặc ở trường học, khi kẻ xâm hại đề cập hoặc yêu cầu “nhìn hoặc bắt nhìn”, nói chuyện dâm ô, việc đầu tiên các em cần làm là tỏ thái độ phản ứng, lên án với hành vi trên của kẻ xâm hại, cảnh báo và dọa báo với cha mẹ, thầy cô về hành vi bất thường của kẻ xâm hại.
Nếu kẻ xâm hại tiếp tục đưa ra yêu cầu, dụ dỗ hoặc ép buộc thực hiện hành vi “nhìn hoặc bắt nhìn”, nói chuyện dâm ô, cần phải khéo léo tìm cơ hội thoát ra, tìm đến người khác hoặc chỗ đông người để tránh bị xâm hại. Sau đó, cần phải báo ngay với thầy cô hoặc cha mẹ để nhờ can thiệp.
Trong trường hợp bị kẻ xâm hại thực hiện hành vi “bắt xem” những bộ phận nhạy cảm của kẻ xâm hại ở nơi công cộng như trên xe bus, công viên… cần phải nhanh chóng tránh xa kẻ xâm hại, báo ngay cho người có nhiệm vụ bảo vệ ở nơi công cộng như người điều hành xe bus, bảo vệ, cảnh sát… để ghi nhận vụ việc và có hình thức xử lý với kẻ xâm hại.
Nếu kẻ xâm hại bất chấp hậu quả, tiếp tục bám sát thực hiện hành vi “bắt xem” cần phải thoát ra khỏi bằng cách nhờ sự trợ giúp của người khác, nên chọn người trợ giúp là thành niên nam giới. Hãy đến ngồi cạnh, đi cạnh người đó, đề nghị người đó giúp đỡ để tránh bị kẻ “biến thái” đi theo, làm phiền. Trong trường hợp cần thiết có thể liên lạc với người thân để được đón về tránh bị đối tượng bám theo.
Khi tham gia mạng xã hội như zalo, wechat hoặc liên lạc qua facetime… nếu bị dụ dỗ “nhìn hoặc bắt nhìn” những bộ phận nhạy cảm, các em cần cảnh báo bằng thái độ nghiêm túc, đặt ra qui tắc liên lạc.
Chẳng hạn, nếu còn có lời nói, hành động, yêu cầu như vậy sẽ chấm dứt liên lạc bằng hình thức chặn tài khoản, tuyệt đối không tò mò làm theo yêu cầu của kẻ xâm hại tránh để lại những hậu quả nghiêm trọng như bị quay clip nhạy cảm, nghiện chatsex…
3.3 Kỹ năng xử lý an toàn khi bị động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường
Đây là hình thức rất phổ biến trong các vụ xâm hại tình dục trẻ em, kẻ xâm hại thường lợi dụng mối quan hệ thân thiết với nạn nhân để động chạm, sờ mó những bộ phận nhạy cảm của nạn nhân, ôm bế, bất thường để thỏa mãn nhu cầu tình dục của bản thân.
Kẻ xâm hại thực hiện hành vi có chủ đích hoặc vô thức theo thói quen nhưng cho dù có chủ đích hay không các em vẫn cần có cách xử lý phù hợp để tự bảo vệ cho mình.
Khi bị người thân trong gia đình như ông bà, cha, mẹ, anh chị em, người trong họ… động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường cho dù là ý thức hay vô thức các em cần cảnh báo họ, yêu cầu họ không được làm như vậy vì mình không thích. Đồng thời phải vùng vẫy, phản ứng gay gắt để thoát ra, không để tiếp tục bị động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường.
Nếu kẻ xâm hại giải thích lý do hoặc ngụy biện cho hành vi của mình, các em không cần tranh luận mà chỉ cần giải thích là bản thân không thích hành vi như vậy và cảnh báo không được thực hiện hành vi đó nếu không sẽ báo với cha hoặc mẹ nhờ can thiệp.
Nếu kẻ xâm hại cố tình ép buộc, dụ dỗ hoặc tiếp diễn hành vi động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường, cần phải khéo léo thoát ra ngoài để nhờ người khác can thiệp, chờ đến khi ba hoặc mẹ về để giải quyết.
Sau đó, cần phải báo ngay với ba hoặc mẹ biết toàn bộ sự việc để can thiệp, trường hợp nếu ba hoặc mẹ đồng tình với kẻ xâm hại hoặc không nghe phản ánh các em, các em có thể nhờ sự trợ giúp của thầy cô hoặc các chuyên gia tham vấn tâm lý học đường để nhờ sự trợ giúp hiệu quả.
Khi bị người quen như hàng xóm, nhân viên trong trường, thầy, cô… lợi dụng mối quan hệ quen biết, công việc thực hiện hành vi động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường, việc đầu tiên các em cần làm là phải nhanh chóng, khéo léo thoát ra khỏi tình huống đó.
Nếu hành vi chưa thực sự rõ ràng, bất lợi cho việc lên án, tố cáo hành vi của kẻ xâm hại, cần phải tỏ thái độ khó chịu, không đồng tình, phản ứng với kẻ xâm hại đồng thời cảnh giác tránh xa kẻ xâm hại trong những tình huống tương tự.
Nếu hành vi rõ ràng, đủ cơ sở để lên án tố cáo kẻ xâm hại, có thể cảnh báo kẻ xâm hại, yêu cầu chấm dứt hành vi trên và dọa sẽ báo cho người có trách nhiệm biết. Sau đó cần phải báo ngay với người có trách nhiệm như giám thị ở trường, cha mẹ để ghi nhận sự việc hoặc có cách can thiệp, xử lý đối với kẻ xâm hại.
Khi ở nơi công cộng, đông người bị kẻ lạ mặt sờ mó, động chạm, cần phải nhanh chóng thoát ra khỏi đám đông, báo cho người có trách nhiệm bảo vệ biết. Nếu phát hiện, xác định rõ đối tượng có hành vi sờ mó, động chạm cần phải tố cáo hành vi của hắn với người có trách nhiệm, yêu cầu sự trợ giúp của một người cụ thể để vạch mặt kẻ xâm hại.
3.4. Kỹ năng xử lý an toàn khi bị dụ dỗ, cưỡng bức sex
Đây là hình thức xâm hại tình dục rất nghiêm trọng, kẻ xâm hại thường dùng lợi ích vật chất, lợi dụng quan hệ quen biết dụ dỗ trẻ quan hệ tình dục, dẫn dắt trẻ rơi vào tình huống khó có khả năng bảo vệ bản thân như đến nơi vắng vẻ, uống rượu say, sử dụng ma túy… Từ đó, khống chế, ép buộc trẻ quan hệ tình dục với hành vi cưỡng dâm hoặc hiếp dâm.
Các em cần phải cánh giác không để đối tượng dụ dỗ đến nơi vắng vẻ, riêng tư dễ thực hiện hành vi cưỡng bức quan hệ tình dục, không để rơi vào tình trạng mất kiểm soát nhận thức và hành vi vì uống rượu bia say, sử dụng chất kích thích…
Khi phát hiện kẻ xâm hại có ý định đưa đến nơi vắng vẻ, riêng tư cần từ chối ngay, nếu đang trên đường đi cần yêu cầu kẻ xâm hại quay lại, nếu hắn vẫn cố tình đi cần phải tìm cơ hội thoát ra bằng cách xuống xe, đến chỗ đông người hoặc gọi điện báo cho người thân địa điểm, vị trí hiện tại và địa điểm sẽ đến để hắn không dám manh động.
Trong tình huống ở nơi vắng vẻ, riêng tư nếu kẻ xâm hại có ý định xâm hại bằng hình thức dụ dỗ quan hệ tình dục, cần phải bình tĩnh nhẹ nhàng từ chối hoặc dùng kế “hoãn binh” nhằm trì hoãn, kéo dài thời dan chờ thời cơ để có người trợ giúp hoặc thoát thân.
Nếu kẻ xâm hại dùng vũ lực khống chế ép buộc quan hệ tình dục, nếu nhận thấy chống cự có thể nguy hiểm đến tính mạng phải chuyển đổi thái độ, không nên la hét, gào khóc sẽ làm cho kẻ xâm hại mất bình tĩnh dẫn đến hành vi nguy hiểm mà cần phải nhượng bộ, vờ chấp nhận yêu cầu, làm theo ý muốn của kẻ xâm hại để hắn chủ quan từ đó tìm cơ hội thoát thân hoặc có thể bảo đảm an toàn tính mạng.
Sau khi thoát ra khỏi tình huống bị cưỡng bức, cho dù có bị xâm hại hay chưa cũng cần phải báo ngay cho người thân, người có thể bảo vệ bạn để nhờ giúp đỡ, can thiệp, xử lý kẻ xâm hại đồng thời phải báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để ghi nhận vụ việc, điều tra làm rõ hành vi phạm tội của kẻ xâm hại.
Sau khi bị xâm hại, cho dù có bị đe dọa, ép buộc, tuyệt đối không được im lặng, thỏa hiệp với kẻ xâm hại mà cần phải báo ngay với người thân có thể bảo vệ mình và cơ quan công an để điều tra, xử lý kẻ xâm hại. Nhiều trường hợp, kẻ xâm hại đã dùng thủ đoạn đe dọa, dụ dỗ nạn nhân để tiếp tục xâm hại trong một thời gian dài.
Như vậy, để an toàn, tránh bị xâm hại tình dục, các em cần phải nâng cao ý thức cảnh giác trước hành vi xâm hại tình dục, bình tĩnh, khôn khéo thoát ra khỏi tình huống nguy hiểm và cần phải báo ngay với người thân, cơ quan chức năng để có hình thức can thiệp, xử lý, tuyệt đối không được thỏa hiệp, làm theo yêu cầu của kẻ xâm hại sau khi bị hành vi xâm hại tình dục.
III. TÓM TẮT NỘI DUNG CẦN NHỚ
Xâm hại tình dục là tội ác, là vi phạm pháp luật
Có thể xảy ra với bất cứ ai? Ở đâu? Khi nào?
Thủ đoạn của kẻ đi xâm hại rất đa dạng, phong phú
Nạn nhân không phải là người có lỗi
Hãy trợ giúp nạn nhân, không phân biệt đối xử
Hãy nhớ nguyên tắc: NÓI KHÔNG – BỎ ĐI – KỂ LẠI – 111
